Een stuitligging is een kind dat tegen het einde van de zwangerschap met de billen of voeten in het bekken van de moeder ligt, in plaats van met het hoofd Tegen het einde van de zwangerschap ligt 3% van alle baby’s in een stuitligging.
Stuitligging
Bij meer dan 85% van de zwangere vrouwen is het onbekend waarom een kind omstreeks de uitgerekende datum in stuitligging ligt. Wel komt een stuitligging vaker voor bij:
- een meerlingzwangerschap;
- een afwijkende vorm van de baarmoeder of het bekken;
- een voorliggende placenta (moederkoek) of een myoom (vleesboom) bij de ingang van het bekken;
- aangeboren afwijkingen van het kind.
Als een kind van stuitligging naar hoofdligging kan worden gedraaid, is de kans op een vaginale baring groter. Een vaginale bevalling met een kind in hoofdligging is het meest veilig voor moeder en kind.
Aan het eind van de zwangerschap draaien veel kinderen uit zichzelf nog naar een hoofdligging. Een uitwendige versie plannen we daarom meestal pas rond week 36.
Als de conditie van de baby goed is en u heeft een goede houding gevonden, starten de gynaecoloog en verloskundige met het draaien.
Het is belangrijk dat u rustig doorademt, zodat de buikspieren niet aanspannen. Met de hand worden, net boven uw schaambeen, de billen van het kind uit het bekken opgelicht en naar de zijkant en vervolgens omhoog gedrukt.
Met de andere hand wordt, aan de bovenkant van uw buik, het hoofd van uw kind naar beneden geleid. Zo draaien de gynaecoloog en verloskundige het kind tot het met het hoofd beneden ligt. Tijdens het draaien houden ze de hartslag van de baby in de gaten, om te zorgen dat het voor de baby veilig blijft.
Bij het draaien van de baby kunt u gebruikmaken van het medicijn ritodrine. Dit middel zorgt ervoor dat uw baarmoeder ontspant en dat u geen harde buiken krijgt tijdens het draaien. Ritodrine maakt de kans dat de versie slaagt groter en het draaien gaat gemakkelijker. Dat zorgt voor minder ongemak.
U krijgt ritodrine per infuus toegediend kort voor en tijdens het draaien. Het middel is veilig voor de baby. Het nadeel van dit medicijn is dat u zelf last kunt krijgen van bijwerkingen, zoals hartkloppingen, trillen of een gejaagd gevoel. De klachten verdwijnen weer zodra het infuus met ritodrine is gestopt.
Als u een hartziekte heeft, mag u geen ritodrine gebruiken.
Of het draaien lukt, is van tevoren moeilijk te voorspellen. Bij een eerste zwangerschap zijn de baarmoeder en de buikwand nog stevig en lukt het draaien minder vaak (30 tot 4%) dan bij een tweede of derde zwangerschap (80 tot 90%).
Het medicijn ritodrine verhoogt de kans dat de versie slaagt met ongeveer 10 tot 20%.
Het kan zijn dat het kind in stuitligging blijft liggen. Omdat het draaien niet lukte, En soms lukt het draaien wel, maar draait het kind naderhand weer terug. De gynaecoloog en verloskundige van het versieteam kunnen dan een tweede draaipoging doen. Als u dat ook wil, komt u meestal een week later terug op het versiespreekuur voor een nieuwe draaipoging.
Voor de ene vrouw is het draaien van de baby gemakkelijker dan voor de andere. Als de baby gemakkelijk meebeweegt, is er niet veel kracht nodig voor het draaien. Maar het kan zijn dat er meer druk van de handen nodig is om de baby te verplaatsen. Halverwege het draaien ligt de baby dwars in de buik. Dat is vaak een ongemakkelijk moment.
Het draaien gaat het gemakkelijkst als u rustig doorademt en zich zoveel mogelijk ontspant. Het versieteam geeft u daarvoor tips en werkt met u samen. U kunt altijd aangeven of u wilt pauzeren of helemaal stoppen met het draaien, als dat voor u prettiger is.
Voor de moeder is de kans op nadelige gevolgen door een uitwendige versie heel klein. Uw buik kan door het duwen tijdens de versiepoging een paar dagen gevoelig of beurs zijn. Dat is vervelend, maar kan geen kwaad.
De uitwendige versie is ook veilig voor de baby. Veel ouders vragen zich af of het draaien gevaarlijk is omdat misschien de navelstreng om de nek van de baby kan komen te zitten of kan afknellen. Maar dit komt niet vaker voor bij een uitwendige versie. De verloskundige en gynaecoloog houden de conditie van de baby goed in de gaten.
Voor en na het draaien wordt een hartfilmpje gemaakt van de baby. Ook tijdens het draaien controleren de verloskundige en gynaecoloog de harttonen regelmatig. De hartslag van de baby kan tijdens en na het draaien soms wat trager worden, maar dit herstelt bijna altijd vanzelf. Een heel enkele keer (bij 1 op de 350 baby’s) blijven de harttonen afwijkend en is een spoedkeizersnede nodig.
Na een uitwendige versie is het belangrijk de hele dag rustig aan te doen. Zo kan de baarmoeder weer tot rust komen en er is minder kans op harde buiken of weeën.
Heeft u na de versie last van toenemende buikpijn, of verliest u vruchtwater of bloed? Breken uw vliezen of voelt u uw kind minder bewegen? Neem dan meteen contact op met uw zorgverlener.
Als de versie is gelukt, houd dan de rest van de dag blaas zo leeg mogelijk. Ga ongeveer om het uur naar de wc om te plassen. Regelmatig in kleermakerszit of wijdbeens zitten maakt het bekken ruimer. Zo kan de baby gemakkelijker indalen.
Lukt het niet om het kind naar hoofdligging te draaien? Dan vertelt de gynaecoloog u hoe de zorg in de zwangerschap er verder uitziet. Ook als het draaien niet is gelukt, krijgt u het advies om de rest van de dag rustig aan te doen. Daarmee voorkomt u buikpijn of weeën.
U krijgt van de gynaecoloog uitleg over de mogelijkheden voor de bevalling bij een stuitligging. U kunt vragen stellen en krijgt de tijd om met uw partner een keuze te maken.