Hiv

Aids is een ernstige, dodelijke ziekte. Hiv is het virus dat aids veroorzaakt. Hiv breekt stap voor stap de afweer af die mensen van nature hebben tegen ziekten. Je spreekt van aids, als je lichaam niet meer kan vechten tegen infecties, die je normaal gesproken wel de baas zou zijn. Iemand met aids wordt alsmaar zwakker en vatbaarder voor allerlei ziekten, waaraan hij of zij zonder behandeling uiteindelijk zou sterven.

Sinds 1996 bestaat de behandeling waarmee je levenslang met hiv kunt leven zonder aids te krijgen. De levensverwachting van mensen met hiv komt steeds meer in de buurt van die van gezonde mensen.

De behandeling bestaat uit het dagelijks slikken van een combinatie van hiv-remmende medicijnen. Hiv wordt hierdoor onderdrukt. Zelfs mensen die al aids hebben, kunnen dankzij hiv-remmers worden gered. De kwaliteit van de hiv-behandeling is met sprongen vooruit gegaan. Er is meer kennis over welke combinaties effectief zijn. De meeste mensen slikken één à twee keer per dag één tot twee pillen. Bijwerkingen zijn er nog altijd wel maar door de lagere doseringen zijn ze milder geworden.

In Nederland wordt hiv in 95 procent van de gevallen overgedragen door onveilig seksueel contact. Hiv bevindt zich in: bloed, sperma en voorvocht, vaginaal vocht en moedermelk. Als hiv via deze lichaamsvochten in contact komt met iemands bloedbaan of slijmvliezen, is er kans op een hiv-infectie. Het gaat in dit geval om de slijmvliezen in de mond, anus, vagina en op de penis.

In de dagelijkse omgang tussen mensen loop je geen enkel risico op een hiv-infectie. Omdat aids een ernstige ziekte is, is er veel angst voor een infectie met hiv. Om je gerust te stellen, geven we hier een opsomming van manieren waarop je geen hiv krijgt:

• Huidcontact. Je kunt elkaar gerust een hand geven en omhelzen. Hiv kan niet door de huid naar binnen dringen. Ook niet als jouw huid in aanraking komt met een wondje van iemand met hiv. Zelfs wondjes op elkaar vormen geen risico. Wil hiv een kans maken, dan moet er contact zijn tussen twee verse, flinke, open wonden waar bloed uitstroomt.
• Zoenen en tongzoenen. Via speeksel kan hiv niet worden overgedragen.
• De wc-bril of andere gebruiksvoorwerpen. Het virus kan buiten het lichaam niet blijven leven, dus ook niet op kopjes, bestek, beddengoed.
• Via fitnessapparaten/in de sportschool. Via zweet wordt geen hiv overgedragen. Hiv overleeft ook niet in een bloedspat.
• Via tandartsgereedschap. Een tandarts bedient elke klant met schoon gereedschap.
• Via uitademing. Hiv verplaatst zich niet via lucht.
• Via hoesten en niezen. Hiv verplaatst zich niet via lucht en kan niet door speeksel worden overgedragen.
• Eerste hulp verlenen. Als je de normale hygiëne in acht neemt, kan er niets gebeuren. Wees altijd voorzichtig met bloed.
• Door insecten. De hoeveelheid bloed die een mug opzuigt is te klein om iemand anders te infecteren. Bovendien kan hiv niet overleven in het bloed dat een mug opzuigt.
• Via etenswaren.
• Via zwemwater en sauna's. Hiv overleeft niet buiten het lichaam en in water.

Je kunt het risico op hiv op de volgende manieren verkleinen:

• Veilige seks hebben (zoals een condoom gebruiken bij vaginale, anale en orale seks).
• Schone naalden/spuiten gebruiken bij het inspuiten van drugs.
• Zwangere vrouwen testen en als ze hiv hebben behandelen. In Nederland worden zwangere vrouwen getest op hiv. Vrouwen met hiv worden behandeld zodat hun baby geen hiv krijgt. En de baby's krijgen geen borstvoeding. Door deze aanpak hebben in Nederland maar weinig baby's hiv.
• Regelmatig testen op hiv en andere soa’s. Hiv is een verborgen ziekte. Je kunt het bij jezelf en anderen niet zien. Dat geldt ook voor de meeste soa's. Als je (ongemerkt) een soa hebt, ben je bovendien vatbaarder voor andere soa's en hiv. Alleen een soa- en hiv-test kunnen bevestigen of jij en je partner soa- en hiv-vrij zijn.

Als je hiv oploopt, gebeurt dit meestal ongemerkt. De meeste mensen ondervinden geen klachten van hiv. Zelf kun je het virus dan ook weer ongemerkt doorgeven aan anderen.

Soms krijgen mensen griepachtige verschijnselen meteen nadat ze hiv hebben opgelopen. Je spreekt dan van een acute hiv-infectie. Maar zij voelen zich daarna voor langere tijd weer gezond. Wel wordt je afweer aangetast en krijg je op een gegeven moment klachten. Dat kan na twee jaar gebeuren, maar kan ook langer dan tien jaar duren. Dat is van tevoren niet te voorspellen. Het verschilt van persoon tot persoon. Diverse factoren spelen mee, bijvoorbeeld: de algehele gezondheid, leeftijd, erfelijke factoren, het hiv-virus dat je oploopt.

Veel mensen vinden het spannend om een hiv-test te doen. Dat is begrijpelijk vanwege de ernst van hiv. Maar hoe eerder je het weet, hoe beter. Want als je hiv-positief bent, kan de arts op tijd de behandeling met hiv-remmers starten. Het is beter voor je gezondheid om te starten voordat hiv veel schade kan aanrichten aan je afweer. De behandeling met hiv-remmers wordt vergoed door de ziektekostenverzekering.

Je kunt een hiv test laten doen bij je huisarts of je kunt een hiv test bij de GGD’s laten doen als je binnen de doelgroepen van de GGD valt. Meestal is een hiv test onderdeel van een uitgebreidere soa screening.

De hiv test is een antistof test. Antistoffen tegen het hiv virus zijn pas na minimaal zes weken na besmetting aantoonbaar. Er zijn twee soorten testen, een sneltest en een bloedafnametest. De sneltest wordt uitgevoerd met een druppeltje bloed uit de vinger en kan na tien minuten worden afgelezen. Een positieve hiv sneltest kan vals positief zijn, een positieve test moet altijd met een bloedafname bevestigd worden.

De bloedafname test wordt opgestuurd naar een laboratorium en kan afhankelijk van het lab binnen een tot vijf dagen bekend zijn. Als er risico is gelopen moet een negatieve test na drie maanden herhaald worden.