VSV-protocol acetylsalicylzuur tijdens zwangerschap

Achtergrond

Hypertensieve aandoeningen in de zwangerschap zijn een belangrijke oorzaak van maternale en perinatale morbiditeit en mortaliteit. Pre eclampsie treft 2-8% van alle zwangeren. De maternale morbiditeit bestaat uit: stollingsproblemen, nier- en leverfalen, cerebrovasculaire accidenten. De foetale morbiditeit bestaat uit: groter risico op vroeggeboorte, groeiretardatie en perinatale sterfte; daarnaast hebben deze kinderen een groter risico op diabetes type 2, hypertensie en andere cardiovasculaire aandoeningen in hun latere leven. 

Doel

Reductie van pre-eclampsie bij geïdentificeerde risicofactoren

Tabel 1. Risicofactoren voor pre-eclampsie

Risico	Risicofactor
HOOG	PIH/Pre-eclampsie of HELLP in een eerdere zwangerschap Chronische nierziekten Auto-immuun aandoeningen zoals SLE, antiphospholipiden syndroom (APS), reumatoïde artritis of morbus Crohn   Type 1 of 2 diabetes mellitus Pre-existente hypertensie
MATIG	Nullipariteit Leeftijd ≥ 40 jaar Interval tussen zwangerschappen > 10-jaar Pre-eclampsie bij moeder of zus Meerlingzwangerschap Zwanger na eiceldonatie BMI > 35 Foetale groeirestrictie ( <p10) in een eerdere zwangerschap waarbij placentaire insufficiëntie de meest waarschijnlijke oorzaak is Perinatale sterfte met aanwijzingen voor dysmaturiteit of hypertensieve aandoeningen

 

Behandeling

Zwangeren met 1 sterk geassocieerde risicofactor of 2 of meer gestapelde zwak geassocieerde risicofactoren wordt geadviseerd acetylsalicylzuur 80 mg tussen 12- 36 weken AD te gebruiken. Het resulteert in een risicoreductie van ongeveer 25%. Om één geval van pre-eclampsie te voorkomen dienen 13 zwangeren met een verhoogd risicoprofiel voor 16+0 weken zwangerschap te starten met een lage dosering acetylsalicylzuur. Tevens wordt in deze groep een afname van het aantal groeivertraagde kinderen gezien met ongeveer 20%.

 

Gezamenlijke werkwijze 1^e en 2^e lijn

• Dosering 80mg 1x per dag in de avond
• Starten tussen 12+0 weken en 16+0 weken zwangerschap
• Stoppen bij 36 weken zwangerschap. Of eerder bij dreigende vroeggeboorte.
• Bij gebruik samen met een SSRI, maagprotectie voorschrijven

 

Tabel 2. Werkwijze per patiëntcategorie

Categorie patient	Controles	Werkwijze
Hoog-risico factor(en)*	2e lijn	Recept en counseling door 2e lijn
Meerdere matige risico factoren*	1e lijn	Counseling door 1e lijn, recept door huisarts Indien nodig counseling en recept door 2e lijn
	2e lijn	Recept en counseling door 2e lijn
Hypertensieve aandoening in de voorgeschiedenis	1e lijn	Counseling door 1e lijn, recept door huisarts Indien nodig counseling en recept door 2e lijn
	2e lijn	Recept en counseling door 2e lijn

* Volgens tabel 1

 

Verdere informatie

Ons en deze aanbevelingen zijn gebaseerd op de NVOG module Acetylsalicylzuur. Referenties en verdere onderbouwing zijn hierin te vinden.

Link: https://www.nvog.nl/kwaliteitsdocumenten/richtlijnen/perinatologie/attachment/nvog-module-acetylsalicylzuur-okt-2019/