De operatie

De orthopedisch chirurg voert de operatie uit, meestal samen met een orthopedisch chirurg in opleiding. Tijdens de operatie bewaakt de anesthesioloog uw ademhaling, hartslag en bloeddruk.

Net zoals bij een eerste (primaire) heupprothese is het mogelijk dat u bij een revisieoperatie een gecementeerde of een ongecementeerde prothese krijgt. Een combinatie hiervan is ook een optie. De prothese kan gedeeltelijk of geheel vervangen worden. Uw orthopedisch chirurg bespreekt met u welke optie voor u het beste is. Soms moet de orthopedisch chirurg tijdens de ingreep een andere keus maken dan gepland, bijvoorbeeld omdat de kwaliteit van het bot minder is dan verwacht.

Hoe verloopt de operatie?

De orthopedisch chirurg maakt een snee aan de zijkant van uw bovenbeen. Als het mogelijk is gebeurt dit op de plaats van uw oude litteken. Soms is het nodig om het litteken te verlengen. De spieren en pezen worden opzij gelegd. Het gewrichtskapsel wordt geopend om de heupkop uit de heupkom te halen.

• De meest eenvoudige vorm is de wissel van de kunststof binnenkom. De buitenkom moet dan nog wel goed vastzitten en de botkwaliteit rond de buitenkom moet goed zijn of gemakkelijk aangevuld kunnen worden met (donor/ kunstmatig) bot. Als hierover twijfel bestaat, verwijdert de orthopedisch chirurg de binnen- en buitenkom en brengt hij een nieuwe kunstkom in. Als er een tekort aan bot is, kiest de orthopedisch chirurg voor een botplastiek (kunstbot). Deze wordt meestal vastgezet met dunne metalen draden (cerclagedraden) of met een metalen netje (zie foto A). De botplastiek krijgt op die manier de kans om in te groeien en het tekort aan bot te herstellen. De botplastiek kan gecombineerd worden met een kom die met bijkomende schroeven gefixeerd wordt in het bekken of met verstevigingsringen (Pandakschaal).
• Bij vervanging van de kom komt er ook een nieuwe kop op de steel van de prothese. Een nieuwe kop is altijd gladder dan de oude gebruikte kop.
• Wissel van de heupsteel. Vaak is de kwaliteit van het bot bij een revisie veel slechter dan bij een eerste heupprothese. Het bot is bijvoorbeeld zeer dun of sommige stukjes zijn weg. Daarom zijn de stelen bij een revisie prothese vaak dikker en langer dan bij primaire prothesen en geven ze de prothese meer steun in uw dijbeen. Ook bij een wissel van de heupsteel kan de orthopedisch chirurg kiezen voor een botplastiek of fixatie met plaatjes en schroeven (zie foto B).
• Als u een resurfacing heupprothese heeft, wordt deze verwijderd. U krijgt een klassieke totale heupprothese.
  We verwijderen vocht en weefsel en zetten dat op de kweek.

De orthopedisch chirurg plaatst daarna de heupkop weer in de kom en maakt het gewrichtskapsel en de huid dicht. De wond hechten we met ‘nietjes’. Veertien dagen na de operatie worden deze verwijderd. De duur van de operatie hangt van de ingreep af en kan variëren van ongeveer een half uur tot drie uur.

De mogelijkheden bij een infectie in het heupgewricht:

• De orthopedisch chirurg verwijdert de gehele prothese.
  Let op: als een prothese korter dan zes weken geleden is geplaatst, vervangen we alleen de steelkop en de eventuele binnencup. De heup wordt schoon gespoeld en u krijgt antibiotica via een infuus toegediend.
• Het (heup)gewricht wordt schoon gespoeld.
• De orthopedisch chirurg plaatst een spacer (afbeelding c). Een spacer is een tijdelijke prothese die gemaakt is van botcement. In dit cement zit antibiotica die vrijkomt in het operatiegebied. De spacer vult de plaats op waar de prothese zit. Hierdoor blijven uw spieren op de goede lengte. Bij een latere operatie kan de orthopedisch chirurg de nieuwe prothese dan makkelijker plaatsen. De orthopedisch chirurg kan er ook voor kiezen om geen tijdelijke prothese te plaatsen. U heeft dan tijdelijk geen heupgewricht. Dat heet een Girdlestone situatie.
• We verwijderen vocht en weefsel en zetten dat op kweek. Hiermee onderzoeken we of en welke bacteriën de infectie veroorzaken en welk antibioticum in dat geval het meest geschikt is om de infectie te bestrijden.
• Als er geen bacteriën meer uit de kweken komen en de infectiewaarden in uw bloed zijn goed, kunnen we een nieuwe prothese plaatsen. Als er wel bacteriën in de kweken zitten, kan een operatie volgen om het gewricht weer schoon te maken of de spacer te wisselen.

Helaas kunnen er ondanks deze intensieve behandeling toch bacteriën achterblijven. Dit kan betekenen dat er meer operaties en antibiotica nodig zijn en uw prothese alsnog verwijderd moet worden (als dit nog niet het geval was).

Landelijke Registratie Orthopedische Implantaten
Uw operatiegegevens worden geregistreerd in de Landelijke Registratie Orthopedische Implantaten. Met dit register neemt het inzicht in de effectiviteit en kwaliteit van protheses toe. Als u hier bezwaar tegen heeft, kunt u dat tegen uw orthopedisch chirurg zeggen.

Bekijk de video voor meer informatie over de landelijke registratie van prothesen.