Hypothyreoïdie

U heeft een te traag werkende schildklier. Hier leest u informatie over deze aandoening en over de mogelijke onderzoeken en behandeling.

De betekenis van hypothyreoïdie

Hypothyreoïdie betekent verminderde schildklierfunctie. Het is de medische term voor een te traag werkende schildklier. Uw schildklier produceert te weinig schildklierhormoon. Het is een veel voorkomende aandoening die goed te behandelen is.

De functie van de schildklier

Laag in de hals, net onder het strottenhoofd en voor de luchtpijp, ligt de schildklier. De schildklier produceert de schildklierhormonen T4 en T3. Deze hormonen zijn noodzakelijk voor de groei, de ontwikkeling van het verstandelijk vermogen en vele stofwisselingsprocessen in het lichaam. De schildklier wordt aangestuurd door de hypofyse. Dit is een klein orgaan in de hersenen, dat het schildklierstimulerende hormoon TSH aanmaakt. In de schildklier wordt jodium opgeslagen dat nodig is voor de aanmaak van de schildklierhormonen.

Oorzaken van hypothyreoïdie

De meest voorkomende oorzaken van een te langzaam werkende schildklier zijn:

een auto-immuunziekte (ziekte van Hashimoto), waarbij het lichaam een ontstekingsreactie in de schildklier in gang zet;
een aangeboren afwijking van het schildklierweefsel;
het gebruik van sommige geneesmiddelen;
een operatie waarbij de schildklier verwijderd is.

Klachten bij hypothyroïdie

De klachten en verschijnselen die bij hypothyreoïdie voorkomen, kunnen zich ook voordoen bij andere ziekten. Hierdoor is hypothyreoïdie een aandoening die soms pas laat wordt herkend, vooral ook omdat de klachten meestal zeer geleidelijk ontstaan.

Veel voorkomende klachten zijn:

vermoeidheid
het koud hebben
gewichtstoename
obstipatie
brokkelige nagels
droge huid
spierpijn/-zwakte
menstruatieveranderingen
langzame hartslag
lagere stem
concentratieproblemen
lusteloosheid.

Het stellen van de diagnose

Op basis van de klachten, het lichamelijk onderzoek en het bloedonderzoek kan vastgesteld worden of er sprake is van een te traag werkende schildklier.

De behandeling van hypothyroïdie

Hoewel er verschillende oorzaken voor hypothyreoïdie zijn, is de behandeling in alle gevallen hetzelfde. De behandeling is erop gericht het tekort aan schildklierhormoon aan te vullen.

Het T4-schildklierhormoon

U vult het tekort in uw lichaam aan met tabletten die het schildklierhormoon T4 bevatten. Deze tabletten heten bijvoorbeeld: Euthyrox, Levothyroxine, Thyrax of Eltroxin.

Het T4-hormoon wordt in uw lichaam omgezet naar het actieve schildklierhormoon T3 (tri-jodium thyronine). Het T3-hormoon zorgt ervoor dat er veel stofwisselingsprocessen van het lichaam worden aangestuurd, zoals:

de maag-/darmwerking
de hartslag
de lichaamstemperatuur
de groei van haren en nagels
de ademhalingsfrequentie
transpiratie en temperatuur
het psychisch welbevinden
spieren en gewrichten.

In samenwerking met u en met de schildklierverpleegkundige stelt uw behandeld arts u zo goed mogelijk in op het T4-hormoon, zodat u zich zo optimaal mogelijk voelt. Dit is maatwerk en kost tijd.

Het kan echter zijn dat u zo goed mogelijk bent ingesteld op dit hormoon en u toch nog klachten heeft, zoals:

vermoeidheid
depressie
spier- en of gewrichtsklachten.

Als andere oorzaken voor deze klachten zijn uitgesloten, is het mogelijk om in overleg met uw arts en schildklierverpleegkundige tabletten met het T3-hormoon te proberen.

Het T3-hormoon

Het is wetenschappelijk niet bewezen dat het nuttig is om het T3-hormoon toe te voegen aan het T4-hormoon. Toch is het onze ervaring dat ongeveer 10% van de patiënten er baat bij heeft. De groep die er wel baat bij heeft, wordt ingesteld op de dosering T4/T3 waar hij/zij zich het best bij voelt. Het kan echter ook zijn dat u geen verschil ervaart of juist een verergering van uw klachten. In dat geval stopt u na een paar maanden weer met het T3-hormoon.

Een voorbeeld van het T3-hormoon is Cytomel. Dit is verkrijgbaar in tabletten van 25 mcg en sinds kort ook in 12,5 mcg. Om een overdosering aan schildklierhormoon te voorkomen, wordt het T4-hormoon meestal verlaagd zodra u begint met het T3- hormoon.

Inname van de medicijnen

Zowel het T3- als het T4-hormoon neemt u een half uur voor het ontbijt in op de nuchtere maag, zodat de opname van het hormoon optimaal is. Doet u dit niet, dan kunnen we u niet goed instellen op de juiste dosering en blijft u klachten houden.

Waarden in het bloed

Als de dosis van het T4- en/ of T3-hormoon wijzigt, duurt het ongeveer zes weken voordat de waarden van deze hormonen in uw bloed goed te meten zijn. Dit is de reden dat het goed instellen op schildklierhormonen een lange periode in beslag neemt. Gebruikt u Cytomel, houdt er dan rekening mee dat de bloedcontrole vier uur na inname van de Cytomel plaats moet vinden.

Hoe lang gebruiken?

Meestal zult u deze schildklierhormoon bevattende geneesmiddelen levenslang moeten blijven gebruiken. Bij zwangerschap is het nodig dat u uw behandelend arts of verpleegkundige raadpleegt.

Mogelijke bijwerkingen

De medicijnen hebben geen bijwerkingen. Klachten kunnen alleen optreden als u te veel medicijnen tegelijk inneemt of als de dosis te snel wordt opgevoerd. Dit kan onder andere leiden tot hartkloppingen en rusteloosheid.

Vragen

Deze informatie is bedoeld als aanvulling op het gesprek dat u heeft met uw endocrinoloog of schildklierverpleegkundige van het Schildkliercentrum (op de polikliniek Interne Geneeskunde). Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel deze tijdens het eerstvolgende bezoek aan uw arts of verpleegkundige op de polikliniek of neem telefonisch contact met ons op.

Patiëntenverenigingen

Schildklierstichting Nederland

Stationsplein 6
3818 LE, Amersfoort
Tel: 0900-899 8866
(Bereikbaar op werkdagen van 13.00 – 16.00 uur)
www.schildklier.nl