Stemhygiëne

Stemhygiëne omvat de zorg voor een gezonde stem en keel. Hier vindt u informatie over hoe u voor uw stem en keel kunt zorgen.

Wat is Stemhygiëne? 

Stemhygiëne is de zorg voor een gezonde stem en keel. Het is belangrijk dat u verkeerd stemgebruik, stemmisbruik of ongezonde leefgewoonten zoveel mogelijk vermijdt. Dit zijn factoren die uw stem en keel negatief beïnvloeden. Als u goed op uw stemgebruik let en gezonde leefgewoonten aanhoudt, kunnen uw klachten verminderen of zelfs verdwijnen.

De normale stem 

De stembanden zitten in het strottenhoofd, net onder het strottenklepje aan het begin van de luchtpijp. De stembanden worden aangestuurd vanuit de hersenen.

Stemgeluid ontstaat doordat de twee stembanden tijdens het uitademen tegen elkaar aan gebracht worden. Er moet voldoende lucht zijn, zodat de stembanden gaan trillen.

Het stemgeluid dat bij de stembanden ontstaat, zorgt daarna voor trilling in de borst-, neus-, keel-, en mondholte. Daardoor wordt het geluid sterker, voller en krijgt elke stem zijn eigen geluid. 

Hoe zien stembanden eruit? 

Tips en adviezen voor een goede stemhygiëne 

Kuchen en keelschrapen 

Probeer niet te kuchen en te keelschrapen. Door kuchen en/of keelschrapen komen de stembanden met veel kracht tegen elkaar aan. Dit zorgt ervoor dat de slijmvliezen geïrriteerd en/of beschadigd kunnen raken.

Wat kunt u doen in plaats van kuchen/keelschrapen? 

• Een slokje water drinken
• Een snoepje nemen
• Slikken
• Neuriën.

Schreeuwen 

Schreeuwen zorgt voor een hoge belasting op de stembanden. Er wordt meer kracht gebruikt dan de stembanden kunnen verdragen. U kunt het beste de afstand tussen u en uw gesprekspartner kleiner maken om ervoor te zorgen dat u niet lang hard hoeft te praten. Ook kunt u het beste niet naar ruimtes met veel lawaai gaan als u last heeft van uw stem. Om grote afstanden te overbruggen kunt u een microfoon of een fluitje gebruiken. Gebruik een stemversterker als u voor een langere tijd luid moet praten.

Fluisteren 

Zacht praten is beter voor uw stembanden dan fluisteren. Als u stemklachten heeft, dan gaat u vaak gespannen fluisteren, waardoor de stembanden hard tegen elkaar komen. Dit zorgt voor irritatie en de stembanden worden te zwaar belast.

Roken 

Roken is erg schadelijk voor de stembanden. Roken kan uitdroging, ontsteking en zwelling van het slijmvlies van de stembanden veroorzaken. Ook meeroken is schadelijk voor de stembanden, vermijdt dit zoveel mogelijk.

Alcohol en cafeïne 

Alcohol en cafeïne kunnen voor uitdroging van de slijmvliezen zorgen. Water is goed voor de slijmvliezen. We bevelen aan om vaak water te drinken.

Brandend maagzuur 

Brandend maagzuur kan bijdragen aan stemklachten door irritatie van het slijmvlies. Stress en ongezonde leefgewoonten kunnen maagzuurklachten veroorzaken, maar maagzuurklachten kunnen ook ergens anders door komen. Neem bij klachten van brandend maagzuur contact op met uw behandelend arts.

Allergie, infectie en ernstige verkoudheid 

Bij een allergie, infectie of ernstige verkoudheid kunnen uw stembanden opzwellen. Belast uw stem tijdens deze periodes zo min mogelijk om irritatie van de stembanden te voorkomen.

Medicatie 

Sommige medicijnen kunnen stemklachten veroorzaken. Lees de bijsluiter door en/of vraag advies aan uw behandelend arts of apotheker.

Stress 

Stress en emoties zijn een belangrijke oorzaak voor stemklachten. Onderzoek waar de stress vandaan komt en probeer dit te vermijden. Schakel zo nodig professionele hulp in.