Voeding bij galstenen

Als u galstenen heeft, is het niet nodig om anders te gaan eten of bepaalde voedingsmiddelen weg te laten. Het is nooit wetenschappelijk aangetoond dat een dieet effect heeft. Sommige voedingsadviezen blijken wél zinvol te zijn. Vooral om het risico tegen te gaan dat u nieuwe galstenen en klachten krijgt. Het is belangrijk dat de galblaas zich regelmatig samentrekt. U kunt hier zelf voor zorgen door regelmatig, gezond en gevarieerd te eten.

Voedingsadviezen om galstenen tegen te gaan

• Eet gevarieerd volgens de Schijf van Vijf. Eet 3 keer per dag een maaltijd met producten uit élke groep:
  
  • Groente en fruit
  • Brood, (ontbijt)granen, aardappelen, rijst, pasta, peulvruchten, couscous
  • Zuivel, vlees, vis, kip, ei, vleesvervangers, noten, tofu, tempé
  • Vetten en oliën
  • Drinken (vocht)

Kijk voor meer informatie over gezonde voeding op de website van het Voedingscentrum.

• Zorg dat de gal in beweging blijft en de galblaas zich regelmatig kan legen. Zo is er minder kans op het ontstaan van galstenen. Zo doet u dat:
  
  • Verdeel de maaltijden over de dag. Sla het ontbijt niet over. Neem nog een klein tussendoortje voor het slapen gaan, zoals een cracker met kaas en een beker halfvolle melk.
  • Drink koffie die cafeïne bevat.
  • Neem een normale hoeveelheid vet, volgens de Schijf van Vijf. Meer daarover leest u op de website van het Voedingscentrum.
  • Eet regelmatig, bijvoorbeeld elke dag, een handje ongezouten noten.
  • Beweeg voldoende. Het hormoon dat daarbij vrijkomt, zorgt er namelijk voor dat de galblaas samentrekt.
  • Zorg voor een gezond gewicht

• Zorg voor een gezond gewicht
  Bij mensen met overgewicht komen galstenen 3 tot 4 keer zo veel voor als bij mensen met een gezond gewicht. Bij overgewicht is de galblaas minder beweeglijk, waardoor de gal in de galblaas langer de tijd heeft om in te dikken. Bovendien bevat de gal bij overgewicht veel cholesterol, wat stenen kan vormen.
  Probeer bij overgewicht af te vallen. Doe dit niet te snel, maar val maximaal 1 kilo per week af. Eet producten met weinig calorieën en veel voedingsvezels, en verhoog uw energieverbruik door voldoende lichaamsbeweging.

• Eet voldoende voedingsvezels
  Vezels zijn onverteerbare stoffen die voorkomen in plantaardige producten. Ze zijn nodig voor een goede werking van uw darmen en uw stoelgang. Daarnaast helpen vezels ook de vorming van (nieuwe) galstenen tegen te gaan. De vezels binden zich aan het cholesterol, dat met de ontlasting het lichaam verlaat. Producten die veel vezels bevatten, zijn onder andere groente, fruit, rauwkost, volkorenbrood, roggebrood, peulvruchten, zilvervliesrijst, volkorenpasta, bulgur, couscous, zemelen, quinoa, gedroogde zuidvruchten, zaden en pinda’s. Meer informatie over vezelrijke voeding leest u in de folder Vezelrijke voeding.

Voedingsadviezen bij klachten van galstenen en galsteenkolieken

Misschien eet u zelf veel voedingsmiddelen al niet meer, omdat u denkt dat u daarvan klachten krijgt. Het risico hiervan is dat u niet alle voedingsstoffen binnenkrijgt die uw lichaam nodig heeft.
Klachten kunnen verminderen als de galblaas minder samentrekt. Welke voedingsmiddelen ervoor zorgen dat de galblaas samentrekt, verschilt per persoon. Probeer daarom te ontdekken welke producten bij u klachten veroorzaken.

• Eet een normale hoeveelheid vet en volg dus géén vetarm dieet. Alle voedingsstoffen stimuleren de galblaas in gelijke mate.
• Eet geen grote vetrijke maaltijden of vette snacks.
• Drink zo weinig mogelijk koffie met cafeïne.
• Zoek voor uzelf uit van welke voedingsmiddelen u mogelijk klachten krijgt. Eet die niet, maar probeer ze na een tijdje wel opnieuw uit.

Voedingsadviezen nadat de galblaas is verwijderd

Als uw galblaas is verwijderd, maakt de lever nog steeds gal. De gal wordt nu alleen niet meer opgeslagen in de galblaas, maar gaat direct naar de darm toe. Daar helpt het bij de vertering van vetten uit uw voeding. Na de operatie kunt u nog even last hebben van diarree of dunne ontlasting. Dit komt omdat het lichaam moet wennen aan de nieuwe situatie. Meestal verminderen deze klachten vanzelf. Het kan verstandig zijn de eerste weken na de operatie voorzichtig te zijn met vette voeding. Hiervan kunt u tijdelijk nog klachten krijgen. Meestal kunt u snel weer eten wat u gewend was. Probeer zo snel mogelijk weer gezond, gevarieerd en regelmatig te eten volgens de Schijf van Vijf.