Bekkenfysiotherapie bij pijn in het bekkengebied

U heeft pijnklachten in uw buik- en/of bekkengebied. Hier leest u hoe de bekkenfysiotherapeut u kan helpen om deze klachten te verminderen.

Wat is de bekkenbodem?

De bekkenbodem is een groep spieren die de buikholte aan de onderkant afsluit. Deze groep spieren ligt tussen het schaambeen, het heiligbeen, het staartbeen en de zitbeenknobbels. De bekkenbodem ondersteunt de blaas en de urinebuis, de endeldarm en bij de vrouw de baarmoeder en de vagina. De spieren van de bekkenbodem zorgen ervoor dat u urine, ontlasting en winden kunt ophouden. Voor de geslachtsgemeenschap zijn goed functionerende bekkenbodemspieren belangrijk. Samen met onder andere de buik- en rugspieren speelt de bekkenbodem ook een rol bij de juiste houding en beweging.

Pijn in het bekkengebied

Pijn in het bekkengebied kan heel divers zijn: buikpijn, lage rugpijn, pijn in de lies, pijn rondom ontlasten en plassen, pijn tijdens het vrijen, pijn in de bekkenbodem enzovoort.
De oorzaak van de pijn is niet altijd duidelijk. Het kan te maken hebben met de werking van de organen in de buik, zoals baarmoeder en eierstokken (bij vrouwen), prostaat en teelballen (bij mannen), blaas en endeldarm. Als deze organen niet goed werken, kan dit invloed hebben op de werking van de spieren in het bekkengebied. Omgekeerd kunnen de spieren invloed hebben op de werking van de organen. Naast de organen en de spieren kunnen ook de gewrichten, zenuwen en banden in het bekkengebied klachten veroorzaken.
Ook emotionele- en psychische problemen kunnen leiden tot te veel spanning in de bekkenbodemspieren. Belasting (wat u doet) en belastbaarheid (wat u aankunt) moeten in evenwicht zijn. Wie steeds over zijn grenzen gaat, is aan het overbelasten. Soms is het dan nodig om ook een psycholoog in te schakelen.

Chronisch bekkenpijnsyndroom

Als pijnklachten langer bestaan, spreken we van chronische pijn. Vaak worden aan de organen geen afwijkingen gevonden, maar dat wil niet zeggen dat er niets aan de hand is. Het bewegingsapparaat (het skelet, gewrichten en de spieren) kan een grote rol spelen in het ontstaan en blijven bestaan van uw klachten.
We hebben te maken met een uitgebreid gebied met veel lichaamsfuncties (plassen, ontlasten en seksualiteit). Daarom zijn in de meeste gevallen meerdere specialisten bij de behandeling betrokken. Zij zullen goed met elkaar moeten overleggen en samenwerken om uw klachten te behandelen. Vaak is er goed resultaat te behalen met verandering van leefstijl, goede adviezen en gerichte therapie (soms door meerdere behandelaars).

Vormen van pijn

Myofasciale pijn
Myofasciale pijn is pijn die komt uit de spieren (myo) en de omhulling ervan (fascia). Het is vaak een diepe pijn die u moeilijk aan kunt wijzen. Deze pijn kan voorkomen in iedere spier van het lichaam. De spieren kunnen ook triggerpoints hebben: pijnlijke drukpunten. Als hierop gedrukt wordt, kan er een uitstralende pijn in het bekkengebied ontstaan die kan lijken op pijn aan een van de organen.

Zenuwpijn
Zenuwpijn is pijn die ontstaat door beknelling van een zenuw. Dit herkent u als schietende, scherpe of brandende pijn. Uw huid kan dan plaatselijk anders aanvoelen. U kunt ernstige pijn hebben als u zit, terwijl deze verdwijnt als u loopt of ligt. Ook kunt u door een afgeknelde zenuw ervaren dat u minder kracht heeft.

Welke klachten kunt u hebben bij chronische bekkenpijn?

Er kunnen verschillende klachten bestaan. Deze zijn meestal onder te brengen in deze categorieën:

pijnklachten (rug, lies, buik, bekken, bekkenbodem, uitstralende pijn naar de benen enzovoort)
plasklachten (terugkerende blaasontstekingen, urineverlies, moeite met uitplassen, voortdurende drang enzovoort)
ontlastingsklachten (obstipatie, diarree, aambeien, kloofjes, incontinentie, voortdurende drang enzovoort)
klachten bij seksualiteit (verminderde opwinding, pijn, libidoverlies, moeite met orgasme enzovoort)
psychische klachten (angst, lusteloosheid, depressie, stress enzovoort)

Klachten specifiek voor vrouwen

pijn die ontstaat of erger wordt tijdens zwangerschap, menstruatie of in de overgang
pijn tussen vagina en anus
vaginale pijn
pijn tijdens gemeenschap
verandering in seksuele beleving, zoals verminderde opwinding

Klachten specifiek voor mannen

pijn in scrotum, penis of in het gebied ertussen
pijn of balgevoel in het rectum
pijn in de liezen
verandering in seksuele functies, zoals vroegtijdig klaarkomen

Wat kan de behandeling voor u betekenen?

Bij de behandeling van pijnklachten in de buik of het bekkengebied is de eerste stap dat u zich bewust wordt van uw bekkenbodemspieren. U bespreekt met uw bekkenfysiotherapeut wat er nodig is om uw bekkenbodem en de bijbehorende organen goed te laten werken. Daar horen bijvoorbeeld bij: goed toiletgedrag en voldoende vocht- en vezelinname.
Daarna leert u hoe u uw bekkenbodemspieren weer goed gebruikt door deze bewust en gecontroleerd aan te spannen en te ontspannen. Hierbij kan de bekkenfysiotherapeut gebruikmaken van biofeedback (daarbij wordt op een beeldscherm de spanning van uw bekkenbodemspieren zichtbaar gemaakt) en/of elektrostimulatie. Daarnaast geeft de bekkenfysiotherapeut u speciale ademhalings- en ontspanningsoefeningen.
Ook wordt bekeken of pijnpuntbehandeling of algemene pijnbestrijding voor u een van de behandelmogelijkheden is.

Wilt u meer weten over bekkenfysiotherapie, kijk dan op de website van de Nederlandse Vereniging voor Bekkenfysiotherapie.

Geregistreerde bekkenfysiotherapeuten

De bekkenfysiotherapeuten van Rijnstate zijn geregistreerd in het deelregister bekkenfysiotherapie van het Kwaliteitsregister Fysiotherapie Nederland (KRF NL) van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF).

Wordt bekkenfysiotherapie vergoed?

Controleer bij uw zorgverzekeraar of u verzekerd bent voor bekkenfysiotherapie.