Fototherapie
Uw kind ziet geel en krijgt fototherapie. Hier wordt uitgelegd hoe het komt dat uw kind geel ziet en wat fototherapie inhoudt.
Ongeveer de helft van alle pasgeborenen wordt de tweede of de derde dag na de geboorte een beetje geel. Dat is normaal. Meestal is de geelzucht rond de zevende dag zonder behandeling weer verdwenen.
Bilirubine
In het bloed zitten rode bloedlichaampjes. Deze vervoeren zuurstof en worden na verloop van tijd afgebroken en weer aangemaakt. Bij de afbraak komt bilirubine (galkeurstof) vrij, dat een gele kleur van de huid en het oogwit kan veroorzaken. In de lever wordt de bilirubine zodanig omgezet, dat deze via de ontlasting en urine kan worden uitgescheiden. Normaal is er een goed evenwicht tussen afbraak en uitscheiding: uw kind ziet er niet geel uit.
Vóór de geboorte heeft een baby heel veel rode bloedlichaampjes nodig. Na de geboorte worden deze versneld afgebroken. Hierbij komt veel bilirubine vrij, twee tot drie keer zoveel als bij een volwassene. Doordat de lever en de nieren van een pasgeboren baby tijd nodig hebben om op te starten, wordt dit grote aanbod niet snel genoeg omgezet en uitgescheiden. Als de bilirubine onvoldoende wordt uitgescheiden en dus te lang in het bloed blijft, verspreidt deze zich in het lichaam. De huid en het oogwit worden daardoor geel. Ook kan uw kind door de bilirubine wat suf zijn en daardoor slechter drinken. De verschijnselen gaan voorbij. De tijd die nodig is voor het op gang komen van de lever en de nieren verschilt per kind. Fototherapie kan hierbij een handje helpen. Nadat is opgemerkt dat uw kind geel ziet, komt de kinderarts in consult.
De mate van geel zien wordt gecontroleerd door in het bloed het bilirubinegehalte te bepalen. We doen dit met een hielprik. Als dit te hoog is, is behandeling noodzakelijk. Het kind ziet dan erg geel en is vaak suf, waardoor het slechter kan gaan drinken. Als het bilirubinegehalte zeer hoog wordt en blijft, kan dit schadelijk voor de hersenen zijn. Door behandeling is beschadiging te voorkomen.
Sommige baby’s hebben meer kans op een hogere bilirubinegehalte en “geel zien’’ dan andere baby’s. Bijvoorbeeld baby’s die te vroeg geboren zijn en baby’s die bij de bevalling blauwe plekken of bloeduitstortingen hebben gekregen.
Fototherapie
De behandeling bestaat uit fototherapie. Uw kind wordt bloot, met alleen een luier aan, onder een blauwe lamp gelegd. Door uw baby op een warmtematras of in een open couveuse te leggen blijft uw kindje lekker warm. Te vroeg geboren kinderen liggen in een couveuse waar een lamp boven gezet wordt.
Uw kind kan ook in een soort slaapzakje komen te liggen met daarin een lamp met blauw licht. Het bilirubinegehalte mag dan niet te hoog zijn. De arts of verpleegkundige legt u dit verder uit. Als uw kind een slaapzakje krijgt, ligt hij of zij hier bloot in met alleen een luier om. Uw kind draagt een speciaal brilletje tegen het felle licht.
Het licht van deze lamp kunt u vergelijken met daglicht, zonder ultraviolette stralen. Het licht van de blauwe lamp bewerkt de bilirubine dat vervolgens met de urine en ontlasting het lichaam verlaat. De urine kan geconcentreerd gaan zien en de ontlasting zwart/ groen.
Omdat het licht van de lamp nogal fel is, krijgt uw baby een speciaal brilletje op. Vaak wordt ook extra vocht toegediend om de uitscheiding van bilirubine te stimuleren. U mag uw baby gewoon de borst of de fles geven. Mocht het bilirubine veel te hoog zijn, dan worden met u afspraken gemaakt over het voeden en verschonen. Het kan gebeuren dat u uw kind maar kort of helemaal niet onder de lamp uit mag halen.
Sommige baby’s krijgen door de fototherapie wat uitslag op het lichaam. Dit is onschuldig en verdwijnt meestal vanzelf.
Door de fototherapie zal het bilirubinegehalte in het bloed afnemen. Elke dag nemen we bloed af via een hielprik. Soms meerdere keren per dag. Als het bilirubinegehalte voldoende is afgenomen, hoeft uw baby niet meer onder de lamp. Om te beoordelen of de bilirubinewaarde niet opnieuw stijgt, wordt het bilirubinegehalte na het stoppen van de fototherapie nogmaals gecontroleerd. De gele kleur bij uw baby wordt snel minder, maar in enkele gevallen blijft de gele kleur nog tot zes weken na de geboorte zichtbaar.
Verder onderzoek
Als de baby vóór de tweede levensdag geel ziet en als het bilirubinegehalte te snel stijgt of te hoog blijft, wordt uitgebreid bloedonderzoek gedaan. Er wordt gekeken naar de bloedgroep van moeder en kind, omdat bij combinatie van bepaalde bloedgroepen ook een verhoogde afbraak van rode bloedlichaampjes kan ontstaan. Verder vindt onderzoek plaats naar de leverfunctie en tekenen van een infectie bij de baby.
Wanneer u nog vragen heeft, kunt u die altijd aan de verpleegkundige of de arts stellen. Zij informeren u graag.
