Aandoening, behandeling en onderzoek
Patiënte met arts en verpleegkundige in behandelkamer

S-ICD-implantatie

U krijgt binnenkort een S-ICD. Dit gebeurt op de afdeling Hartkatheterisatie (HCK) in Rijnstate Arnhem. Hier vindt u meer informatie over deze ingreep en leest u wat u kunt verwachten.

Informatie over het hart

Het gezonde hart 
De belangrijkste functie van het hart is het rondpompen van bloed door het hele lichaam. Zo worden alle organen voorzien van zuurstof en voedingsstoffen en ontdaan van afvalstoffen. Het hart bestaat uit een rechter- en een linkerhelft. Beide harthelften bestaan weer uit een boezem en een kamer. Bij een hartslag trekken eerst de boezems samen om het bloed naar de kamers te pompen. De elektrische prikkel die hiervoor nodig is, ontstaat in de sinusknoop, die zich in de rechterboezem bevindt. Deze prikkel gaat eerst naar beide boezems en daarna naar de hartkamers. Beide hartkamers trekken hierdoor gelijktijdig samen en pompen het bloed door het lichaam. Dit is een hartslag. Na een korte pauze begint de cyclus opnieuw. Het hart klopt in rust ongeveer 60 tot 80 keer per minuut

Hartritmestoornissen 

Er is sprake van ritmestoornissen wanneer uw hart te snel of te langzaam is, of als de hartslag niet ontstaat bij de sinusknoop, maar elders in het hart. Ritmestoornissen kunnen worden veroorzaakt door onder andere een onderliggende hartspierziekte, een hartinfarct of erfelijke/familiare hartafwijkingen. Ritmestoornissen die ontstaan in de boezems zijn niet levensbedreigend. Hoewel deze vaak een te hoge hartslag en veel klachten geven, blijven de hartkamers bij deze ritmestoornis goed samentrekken en treedt er nooit een hartstilstand op. Ritmestoornissen die uit de kamers van het hart komen zijn wel levensbedreigend. Iemand die al eens hartritmestoornissen heeft gehad, heeft een grotere kans opnieuw ritmestoornissen te krijgen.

Bradycardie 
Bij bradycardie is er sprake van een te lage hartslag. De hartslag is dan minder dan 50 slagen per minuut. Dit kan worden veroorzaakt door schade aan de sinusknoop of verstoring van zijn elektrische signaal. Het normale hartritme van een volwassen persoon is meestal 60 tot 80 slagen per minuut. Bradycardie kan zorgen voor vermoeidheid, duizeligheid of hartkloppingen. Een pacemaker kan uitkomst bieden in deze gevallen.
Bradycardie hoeft niet altijd behandeld te worden. Getrainde sporters kunnen als zij rusten ook een erg lage hartslag hebben

Kamertachycardie 
Het omgekeerde van bradycardie is tachycardie. Een kamertachycardie (ook wel ventriculaire tachycardie of VT genoemd) is een hartritme waarbij het hart klopt met een frequentie van meer dan 100 slagen per minuut. Dit gebeurt doordat er een snelle opeenhoping van elektrische prikkels in de hartkamers ontstaat. De snelheid van de tachycardie en de conditie van het hart bepalen hoe iemand dit verdraagt. Dit snelle ritme kan ertoe leiden dat het hart niet in staat is om voldoende zuurstofrijk bloed naar de hersenen en de rest van het lichaam te pompen. Dit kan leiden tot het zien van zwarte vlekken voor de ogen, duizeligheid, bewusteloosheid en uiteindelijk tot een hartstilstand.

Kamerfibrilleren 
Bij kamerfibrilleren (ook wel ventrikelfibrilleren of VF genoemd) is er sprake van een chaotische prikkelvorming in beide hartkamers. De hartkamers knijpen niet meer effectief samen en pompen geen bloed meer rond, waardoor de bloedsomloop stilstaat. Iemand verliest binnen ongeveer 10 seconden na het ontstaan van het ventrikelfibrilleren het bewustzijn. Als er niet wordt ingegrepen, treedt er binnen ongeveer 5 minuten onherstelbare hersenbeschadiging op. Na meer dan 10 minuten treedt vrijwel zeker de dood in.

Hoe kunnen we u behandelen?

Zowel een snelle kamertachycardie als kamerfibrilleren zijn dus levensbedreigend. Een effectief middel om een levensbedreigende kamerritmestoornis te beëindigen is een elektrische schok. Deze schok kan worden toegediend via een uitwendige defibrillator (AED) door middel van ‘paddles’ die op de borstkas worden geplaatst of door middel van een inwendige defibrillator (ICD). Door de werking van de ICD kan een plotse hartdood worden voorkomen. De afkorting ICD staat voor implanteerbare cardioverter defribillator.

Wat is een S-ICD? 

De S-ICD bestaat uit een pulsgenerator en een subcutane elektrode (een elektrode die onder de huid loopt). De pulsgenerator is een geavanceerd, elektronisch apparaat op batterijen dat het hartritme bewaakt en ook nog een elektrische schok door de elektrode naar het hart stuurt als gevaarlijk snelle hartritmes worden waargenomen. De elektrode is een geïsoleerde draad die de elektrische signalen van het hart signaleert en gegevens naar de pulsgenerator verzendt.

De S-ICD is niet voor iedereen geschikt: Patiënten die aangewezen zijn op pacemakertherapie of biventriculaire pacing hebben hierdoor geen baat bij deze ICD. Uw cardioloog beoordeelt of u in aanmerking komt voor een S-ICD. Dit is afhankelijk van uw ziektebeeld

Wat doet een S-ICD? 

Een S-ICD corrigeert levensbedreigende kamerritmestoornissen.
Als er sprake is van een snelle kamertachycardie of kamerfibrilleren, geeft de ICD binnen 15 seconden een schok af en herhaalt dit eventueel met tussenpozen van 10 tot 15 seconden nog een paar keer tot het hartritme weer normaal is. Meestal zijn één tot twee schokken voldoende om het hartritme te herstellen.

Schok en onterechte schok 
Iemand die door de kamertachycardie of ventrikelfibrilleren heel snel buiten bewustzijn raakt, voelt de schok meestal niet. Iemand die bij bewustzijn is gebleven, voelt de schok als een flinke klap tegen de borst en/of rug. Als een S-ICD-drager door een ander wordt aangeraakt tijdens een schok, is dit niet gevaarlijk.

Soms beoordeelt de S-ICD een ritmestoornis verkeerd en geeft dan op een ongevaarlijke ritmestoornis een schok. Dit noemen wij een onterechte schok. Een onterechte schok is een ingebouwde veiligheid van de S-ICD; je kunt beter een onterechte schok krijgen dan geen schok terwijl het wel had gemoeten.

Als de S-ICD een schok heeft gegeven kan dit dubbele gevoelens teweeg brengen. Enerzijds geruststelling dat de S-ICD zijn werk goed heeft gedaan en het besef dat u de ritmestoornis zonder S-ICD misschien niet overleefd had, anderzijds de angst voor herhaling.

Lees meer informatie over een shock van de S-ICD.

Patient Journey App

Wist u dat onze afdeling een eigen app heeft? In de Patient Journey App vindt u informatie over uw ingreep. U kunt er ook foto's van onze afdeling vinden. De gratis Patient Journey App biedt patiënten én naasten de juiste informatie over de behandeling, op het juiste moment. Hierbij maakt de app gebruik van handige push notificaties. Doorloop de volgende stappen om de app in gebruik te nemen:

  1. Zoek naar Patient Journey in de App Store / Google Play of gebruik onderstaande links.
  2. Download deze gratis app
  3. Accepteer de push notificaties
  4. Zoek naar Rijnstate Zorgapp
  5. Selecteer de juiste behandeling en druk op ‘Start’

Download via de App Store      Download via Google Play

Sluiten

Welke informatie wilt u downloaden?

De pagina die u nu bekijkt, is automatisch aangevinkt om te downloaden. Ziet u hieronder nog meer pagina’s staan? Dan kunt u zelf aanvinken welke pagina’s u wilt toevoegen.

De huidige pagina

Lettergrootte PDF
Deel PDF via: