Prednison bij interstitiële longziekten

U heeft met uw behandelend arts besproken dat u binnenkort start met een behandeling met prednison bij een interstitiële longziekte. Hier leest u wat deze behandeling inhoudt en wat u kunt verwachten.

Wat zijn interstitiële longziekten?

De term interstitiële longziekten (ILD) is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende aandoeningen. Al deze aandoeningen hebben met het 'interstitium' te maken. Dit is de ruimte tussen de longblaasjes en de bloedvaten. Deze ruimte bevat onder andere fijne elastische vezels (bindweefsel) en enkele tussenliggende cellen. De interstitiële longziekten tasten niet alleen deze tussenruimte aan. De longblaasjes, de bloedvaten, de luchtwegen en het longvlies kunnen allemaal betrokken zijn bij het ziekteproces. Van sommige interstitiële longziekten is de oorzaak bekend, van anderen (nog) niet.

Oorzaken van interstitiële longziekten zijn bijvoorbeeld:

Aangeboren afwijkingen
Auto-immuunziekte
Medicijnen
Bestraling
Infecties
Contact met giftige of schadelijke stoffen

Bij interstitiële longziekten is kortademigheid de meest voorkomende klacht. Dit gebeurt vooral als u zich inspant. In Nederland hebben ongeveer 20.000 mensen een interstitiële longziekte. Voorbeelden zijn onder andere longfibrose, sarcoïdose, extrinsieke allergische alveolitis (EAA, zoals de duivenmelkerslong en boerenlong).

Hoe werkt prednison?

Prednison is een corticosteroïd. Dit is een ontstekingsremmende stof. Het lichaam maakt zelf in de bijnieren ook een soort corticosteroïd ( cortisol) aan.. Prednison heeft ongeveer dezelfde werking als het lichaamseigen cortisol. Prednison kan uw longaandoening niet genezen, maar wel rustiger maken. Het werkt al binnen 24 uur, maar het duurt vaak langer voordat u hier iets van merkt. Afhankelijk van uw aandoening en klachten krijgt u het middel kortdurend (een tot enkele weken als stootkuur) of voor een langere periode voorgeschreven. Dit kan soms ook maanden tot jaren zijn. Uw longarts bespreekt met u wat de verwachtingen zijn.

Welke bijwerkingen kunnen voorkomen?

Prednison heeft vaak bijwerkingen. Vooral bij langer gebruik en/of een hogere dosering. Maar ook bij lage doseringen (10 mg prednison per dag of minder) kunnen bijwerkingen optreden.
De belangrijkste bijwerkingen van prednison zijn:

een gezwollen gezicht (vollemaansgezicht);
(veel) meer eetlust, de kans dat u zwaarder wordt is daardoor groot;
wondjes genezen minder snel en u krijgt sneller blauwe plekken;
soms krijgt u een dunnere, glimmende huid;
kans op een botbreuk en inzakken van de wervelkolom door osteoporose (botontkalking). U; uw longarts schrijft vaak extra medicatie voor om dit te voorkomen;
vasthouden van vocht, uw enkels worden daardoor dikker bijvoorbeeld;
hoge bloeddruk door vasthouden van vocht; laat dit na een aantal weken controleren bij uw huisarts;
spierzwakte;
staar;
verhoogde bloedsuiker (controleer dit met behulp van het dagboekje prednison);
buikpijn en misselijkheid;
maagzweer of maagbloeding; overleg met uw arts als u eerder een maag- of darmzweer heeft gehad; ter bescherming krijgt iedereen maagzuurremmers
veranderde stemming en/of gevoel;
iets grotere kans op een infectie, zoals griep, bronchitis, long- of blaasontsteking of wondroos;

Aanvullende adviezen
Als u prednison gebruikt bent u kwetsbaarder voor infecties. Dat betekent dat als u een infectie krijgt, u hiervan zieker kunt worden dan voordat u gestart bent met het gebruik van prednison. Neem bij koorts of klachten die kunnen passen bij een infectie altijd contact op met uw huisarts

Wees voorzichtig in de zon: gebruik zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor.
Als u prednison gebruikt, is er geen bezwaar tegen de ‘griepprik’.
Vaccinatie (nodig bij sommige verre reizen) met verzwakt levend virus, zoals het gele koorts vaccin, gaat niet samen met het gebruik van prednison. Ook vaccinaties tegen bof, mazelen, rode hond (BMR) of tuberculose mogen niet samen met prednison worden gebruikt. Dat heeft te maken met een verminderde werking van het vaccin in combinatie met prednison.

Waarom u nooit plotseling met prednison mag stoppen

Bij gebruik van prednison maken de bijnieren minder cortisol aan. Zolang u prednison gebruikt, is dat geen probleem. Maar als u plotseling stopt, kan er een tekort ontstaan aan cortisol. De bijnieren kunnen niet zo snel weer met de eigen productie starten. Dit kan tot levensgevaarlijke situaties leiden. Stop daarom nooit zomaar met prednison, ook al heeft u last van bijwerkingen. Overleg altijd eerst met uw longarts of huisarts. Uw longarts schrijft u zo nodig geleidelijk aan steeds minder prednison voor. De bijnieren maken daardoor ook geleidelijk aan weer lichaamseigen cortisol aan. Ook is het raadzaam om met uw huisarts of longarts te overleggen als u ziek bent of koorts heeft. Die kan dan beoordelen of uw tijdelijk extra prednison moet gebruiken. Ten slotte moet u ook altijd contact zoeken met uw behandelaar als u de prednison niet binnen kunt houden doordat u moet braken. Dan kan het nodig zijn om dit via een infuus toe te dienen.

Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding

In de meeste gevallen heeft prednison geen invloed op de vruchtbaarheid van mannen en vrouwen. Ook tijdens een zwangerschap kunt u prednison blijven gebruiken. Wel is het belangrijk dat u aan uw arts doorgeeft dat u zwanger wilt worden, zwanger bent of als er een vruchtbaarheidsprobleem speelt. U kunt beter geen prednison gebruiken als u borstvoeding geeft. Het medicijn komt namelijk in de moedermelk terecht.

Het gebruik samen met andere geneesmiddelen

U kunt prednison in combinatie met bijna alle medicijnen gebruiken. Het is wel belangrijk dat u uw (huis)arts en tandarts altijd vertelt welke medicijnen u gebruikt.

Hoe neemt u de prednison in?

Uw longarts vertelt u hoeveel tabletten u per dag moet gebruiken. Houdt u zich altijd aan de voorgeschreven dosis. Prednison kan in meerdere sterktes worden geleverd. Het is belangrijk hier goed op te letten. De voorgeschreven dosis moet u exact innemen.
Slik de tabletten tegelijk door met voedsel of water tijdens het ontbijt, elke dag op ongeveer hetzelfde tijdstip. Bent u de tabletten vergeten in te nemen, neem deze dan zo spoedig mogelijk en altijd nog dezelfde dag in.
Soms kiest uw arts om naast de prednison ook een maagbeschermer en/of een middel tegen botontkalking te geven, zoals calchi-chew/D3 en alendroninezuur. Via uw behandelend arts en/of longverpleegkundige hoort u hier meer over.

Opstartschema prednison hoog

Maand	Dosering
1	40 mg per dag
2	30 mg per dag
3	20 mg per dag
4	17,5 mg per dag
5	15 mg per dag
6	12,5 mg per dag
7	10 mg per dag

Uw longarts kan van dit schema afwijken. Soms start u met lagere doseringen prednison.