Prednison bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

Uw behandelend arts en/of verpleegkundige heeft met u gesproken over het gebruik van prednison. Hier leest u informatie over de werking en het gebruik van dit medicijn en hoe u moet handelen in geval van bijwerkingen. Deze informatie is echter géén vervanging van de bijsluiter. Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen, dan kunt u daarmee bij uw behandelend arts of verpleegkundige terecht.

Algemeen

De oorzaak van de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa is niet bekend. Elke behandeling met medicijnen is gericht op het onderdrukken van ontstekingsreacties. Dit leidt tot vermindering van klachten en verkleint de kans op complicaties die zich bij deze ziekte voor kunnen doen. Medicijnen kunnen de darmontsteking onderdrukken maar de huidige medicijnen kunnen de ziekte niet definitief genezen. Na het afbouwen van of stoppen met medicijnen kunnen de klachten weer terugkomen.

Werking  

Prednison werkt ontstekingsremmend en vermindert daardoor klachten van chronische darmziekten zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Prednison werkt vrij snel. U kunt meestal binnen een week verbetering verwachten. Vaak wordt prednison voorgeschreven in combinatie met andere geneesmiddelen tegen chronische darmziekten.

Gebruik

Prednison wordt toegediend in tabletvorm. Meestal zijn dat tabletten van 5 milligram. Prednison kan in meerdere sterktes geleverd worden. Het is belangrijk hier goed op te letten. De voorgeschreven dosis moet exact worden ingenomen. De voorgeschreven hoeveelheid prednison is afhankelijk van de ernst van de aandoening/klachten die u heeft. Er kunnen redenen zijn waarbij u een hogere dosis prednison moet gebruiken, oplopend tot 50 mg per dag.

Prednison wordt eenmaal per dag ingenomen. Neem de tabletten in met water, voor of tijdens de maaltijd.

Bijwerkingen

Het optreden van bijwerkingen hangt nauw samen met de hoeveelheid prednison die u gebruikt en hoe lang u prednison gebruikt. Daarom schrijft de arts altijd de laagst mogelijke dosis voor een zo kort mogelijke tijd voor. 

De meest voorkomende bijwerkingen zijn:

• Dikker worden van het gezicht en romp. Dit wordt veroorzaakt door een andere verdeling van het lichaamsvet. Bij verlaging van de dosis of stoppen met prednison verdwijnt dit verschijnsel. Bij lage doseringen en kortdurend gebruik treden deze verschijnselen meestal niet op.
• Gewichtstoename. Tijdens gebruik van prednison houdt het lichaam vocht vast. U kunt één tot twee kilogram aankomen. Daarnaast bevordert prednison de eetlust. Probeer hier niet teveel aan toe te geven, om extra gewichtstoename te beperken.
• Koorts, pijn bij plassen, hoesten en pijnlijke keel, veroorzaakt door een verminderde weerstand tegen infecties. Deze verminderde weerstand wordt veroorzaakt door een verminderde werking van de witte bloedlichaampjes, die voor de afweer van het lichaam zorgen. Informeer uw arts bij het optreden van voornoemde klachten. Belangrijk: prednison kan koorts, dat een signaal is voor ontsteking, onderdrukken.
• Maagklachten. Neem contact op met uw arts bij de volgende verschijnselen: braken van bloed of zwarte teerachtige ontlasting.
• Vertraagde wondgenezing.
• Gladde, dunne huid.
• Botontkalking bij langdurige behandeling. Om botontkalking zoveel mogelijk te voorkomen wordt meestal vitamine D en kalktabletten voorgeschreven.
• Stemmingsveranderingen als moeilijk inslapen, nervositeit, depressie en prikkelbaarheid, maar soms ook een verbetering van de stemming.
• Diabetes (suikerziekte). Indien u diabetes heeft kunnen de suikers ontregelen (hoger worden), daarom moet de glucosewaarde vaker gecontroleerd worden en de medicatie eventueel worden aangepast. Een enkele maal kan men suikerziekte ontwikkelen door het gebruik van prednison. Uw arts zal hiervoor de glucosewaarde controleren.
• Hoge bloeddruk.

Stoppen met prednison  

Door het gebruik van prednison maken de bijnieren zelf minder corticosteroïden. Afhankelijk van dosering en duur van de behandeling kunnen ze langdurig onderdrukt worden. Uw lichaam wordt daardoor afhankelijk van dit geneesmiddel. Plotseling staken of verminderen van prednison kan dan ook de volgende verschijnselen geven: 

• overmatige vermoeidheid
• misselijkheid en braken
• toename van pijn
• zwelling
• bloed bij ontlasting
• daling van de bloeddruk 

Verander daarom nooit de dosis prednison zonder toestemming van uw arts.

Als u langer dan enkele weken prednison gebruikt, zal de arts de dosis prednison altijd geleidelijk verminderen volgens een schema (het zogenoemde uitsluipen).

Omdat bij koorts, ziekte of operatieve ingrepen deze verschijnselen ook kunnen optreden, is het belangrijk altijd uw behandelend arts over uw prednison gebruik te informeren (ook de tandarts) wanneer u een operatieve of tandheelkundige ingreep moet ondergaan. De arts kan dan zo nodig de dosis prednison tijdelijk verhogen. 

Interactie met andere medicijnen

Fenytoïne (Diphantoïne, Epanutin) of Rifampicine (Rifadin) kunnen de werking van prednison beïnvloeden. Overleg met uw behandelend arts wanneer u een van deze middelen gebruikt. Gelijktijdig gebruik met pijnstillers als naproxen/Aleve, ibuprofen, Voltaren/diclofenac, kan een verhoogde kans op een maagzweer geven. Deze middelen worden afgeraden bij chronische darmontstekingen. Indien u dit toch gebruikt in combinatie met prednison, dan kan dit een verhoogde kans op maagzweren geven.

Vaccinaties

Meld altijd aan uw arts dat u Prednison gebruikt. Prednison kan de werking van sommige soorten vaccins verminderen en de kans op bijwerkingen door de vaccins vergroten. Vaccinaties met een verzwakt levend vaccin, zoals bof, mazelen, rode hond (BMR), gele koorts of BCG, mag u niet krijgen tijdens het gebruik van prednison. Overleg met uw arts of verpleegkundige als u moet worden gevaccineerd. 

Vruchtbaarheid

Prednison is niet van invloed op de vruchtbaarheid bij de man of vrouw.

Zwangerschap

Er is geen verhoogd risico op aangeboren afwijkingen van het kind bekend bij het gebruik van prednison. Soms wordt bij het gebruik van prednison in de zwangerschap groeivertraging bij het ongeboren kind gezien. Een opvlamming van de ziekte wordt echter schadelijker geacht voor moeder en kind dan de behandeling met prednison. Daarom wordt prednison gebruik gehandhaafd in de zwangerschap of wordt prednison, indien nodig, voorgeschreven tijdens de zwangerschap.

Borstvoeding

Prednison gaat in hele kleine hoeveelheden over in borstvoeding. Bij hoge en bij lage dosering zijn er geen effecten op de baby beschreven. Als u een lage dosering gebruikt (lager dan 80mg) vormt het waarschijnlijk geen risico voor de baby. We raden u wel aan om na inname van prednison vier uur te wachten na inname voordat u weer borstvoeding geeft. Wilt u borstvoeding geven, overleg dan eerst met uw arts of verpleegkundige.

Vragen? 

Als u na het lezen van deze informatie nog vragen heeft, neem dan contact op met uw arts of MDL-verpleegkundige.

Contact 

De MDL-verpleegkundigen van maandag tot en met vrijdag bereikbaar. Wanneer u belt met de spreekuurassistenten van de polikliniek Maag-, Darm- en Leverziekten op telefoonnummer 088 - 005 6800 plannen zij dezelfde of volgende dag een telefonische afspraak voor u in. U kunt ook contact opnemen door middel van een e-consult in Mijn Rijnstate via www.rijnstate.nl/mijnrijnstate. Let op: bij spoed is een e-consult niet geschikt.