Lumbaalpunctie

Na overleg met uw behandelend arts is besloten dat u een lumbaalpunctie krijgt. Hiervoor wordt u opgenomen op de dagbehandeling of plannen we een afspraak in op de polikliniek Neurologie. Hier vindt u meer informatie over het onderzoek en leest u wat u kunt verwachten.

Wat is een lumbaalpunctie?

Bij een lumbaalpunctie of ruggenprik nemen we een kleine hoeveelheid hersenvocht of liquor af voor onderzoek in het laboratorium. Het hersenvocht zit in een soort zak, die wordt gevormd door de hersenvliezen. De hersenvliezen lopen van de binnenkant van de schedel door de wervelkolom tot het stuitje. In de onderrug zit geen ruggenmerg meer en in deze ruimte kunnen we veilig met een naald wat hersenvocht afnemen.

Hoe bereidt u zich voor?

Voor het onderzoek mag u eten en drinken zoals u gewend bent. Als u antistollingsmiddelen gebruikt zoals fenprocoumon (Marcoumar), acenocoumarol (Sintrom), dabigatran (Pradaxa), apixaban (Eliquis) of rivaroxaban (Xarelto) hoort u van uw arts wanneer u hiermee stopt en wanneer u weer mag starten. Als dit niet ter sprake is gekomen, neem dan minimaal een week voor het onderzoek telefonisch of via Mijn Rijnstate contact op met de polikliniek Neurologie.

Als u overgevoelig bent voor jodium is het belangrijk dat u dit voor het onderzoek aan ons doorgeeft. Neem iemand mee naar het onderzoek die u begeleidt en die u na het onderzoek naar huis kan brengen. 

Hoe verloopt het onderzoek?

De lumbaalpunctie vindt plaats op de dagverpleging of op de polikliniek Neurologie. Een arts voert het onderzoek uit.

• Voor de lumbaalpunctie is het belangrijk dat u uw rug bol maakt. We vragen u om in een zijligging op bed te gaan liggen met opgetrokken knieën een gebogen rug. Het kan ook gebeuren dat we u vragen om op de rand van het bed te gaan zitten met uw voeten op een hoge kruk.
• De arts voelt eerst aan de onderrug om de juiste plaats te bepalen en de rug te ontsmetten.
• Met een dunne naald wordt tussen twee wervels door de zak met vocht geprikt. soms moet de arts met de naald zoeken naar de doorgang tussen de wervels. Dit kan pijnlijk zijn. Ook kan het gebeuren dat de naald een passerende zenuw raakt. Dit geeft een prikkeling door de benen maar het is niet gevaarlijk.
• Via de naald nemen we hersenvocht af. Dit onderzoeken we in het laboratorium.
• Vervolgende verwijdert de arts de naald en plak de verpleegkundige een pleister over het insteekgaatje.
• Soms is er ook nog bloedonderzoek nodig. Dit gebeurt via de bloedafname van het laboratorium.

Het onderzoek duurt ongeveer 5 tot 20 minuten. 

Wat gebeurt er na het onderzoek?

Na het onderzoek blijft u even liggen als u dat prettig vindt. Als u zich goed voelt mag u weer rustig komen zitten en opstaan. Geef het aan als u zich niet lekker voelt. Na het onderzoek bieden we u een cafeïnehoudende drank aan. Dit verkleint de kans op complicaties iets. Daarna gaat u naar huis met uw begeleider.

Wanneer krijgt u de uitslag?

U krijgt de uitslag tijdens een controle op de polikliniek. Dit zal ongeveer een tot twee weken na het onderzoek zijn. Als u nog geen afspraak heeft, maakt u deze alsnog.

Welke risico's en complicaties kunnen voorkomen?

Na de lumbaalpunctie komt het soms voor dat mensen last hebben van hoofdpijn, nekpijn, duizeligheid en/of misselijkheid. Deze klachten worden veroorzaakt door het nalekken van hersenvocht. Ze ontstaan meestal bij het opstaan en verdwijnen als u weer gaat liggen. Wij adviseren u om enkele dagen bedrust te houden, eventueel paracetamol in te nemen en extra veel te drinken. Ook hebben veel patiënten baat bij het drinken van cafeïnehoudende dranken (koffie, cola).

Wanneer neemt u contact op?

Als de klachten na drie dagen nog niet zijn verminderd, neemt u telefonisch contact op met de polikliniek Neurologie.