Kinkhoest

Uw kind heeft kinkhoest of wordt hiervan verdacht. Hier vindt u informatie over kinkhoest en leest u wat u kunt verwachten.

Wat is kinkhoest?

Kinkhoest is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie (Bordetella Pertussis). Deze bacterie verspreidt zich door niezen, hoesten of praten. Als de bacterie ingeademd wordt kan uw ziek worden. In Nederland krijgen kinderen volgens het Rijksvaccinatieprogramma de DKTP-vaccinaties tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio. Door deze bescherming komt kinkhoest veel minder vaak voor. Om besmetting zoveel mogelijk te voorkomen, krijgen vrouwen die zwanger zijn met 22 weken een vaccinatie aangeboden. Ook een kind dat de inenting heeft gehad, kan kinkhoest krijgen. De ziekte is dan vaak minder ernstig. Hierdoor wordt de ziekte vaak niet herkend als kinkhoest.

Sommige kinderen kunnen langdurig last hebben van hardnekkige hoestbuien. Baby’s en jonge kinderen die nog niet alle inentingen uit het vaccinatieprogramma hebben gehad, zijn extra kwetsbaar. Vrouwen die zwanger zijn hebben tussen hun 36e en 40e week meer risico om kinkhoest op te lopen.

Hoe verloopt een besmetting met kinkhoest?

De tijd tussen besmetting en ziek worden ligt tussen de zeven en tien dagen. De bacterie zit in de keel van iemand die besmet is met kinkhoest. Door hoesten en niezen komen er kleine druppels met de bacterie in de lucht. Wanneer uw kind deze druppels inademt, kan hij of zij besmet raken. Kinkhoest is vooral besmettelijk aan het begin van de ziekte. Op dat moment weet u nog niet dat uw kind besmet is. Tot drie weken na het begin van de hoestbuien ben je besmettelijk. De afgelopen jaren is het aantal meldingen van kinderen met kinkhoest aanzienlijk toegenomen, ondanks de vaccinaties. De oorzaak daarvan wordt onderzocht.

Wat zijn de klachten bij kinkhoest?

Eerste stadium (zeven tot tien dagen na de besmetting)
De klachten lijken in het begin op een gewone neusverkoudheid. Uw kind kan last krijgen van niezen, een droge hoest (die komt meestal eerst ’s nachts en daarna ook overdag), een verminderde eetlust, lusteloosheid en lichte koorts. In dit stadium is uw kind het meest besmettelijk.

Tweede stadium (twee tot vier weken na de besmetting)
Dit is het stadium van de heftigste hoestbuien. Kenmerkend voor kinkhoest zijn de piepende geluiden bij het inademen en tijdens de hoestbuien. Door het hoesten komt er veel slijm vrij. Dit leidt in veel gevallen tot braken. Uw kind kan hierdoor rood tot blauw aanlopen en erg benauwd zijn. Tijdens een aanval worden de ogen groot en kunnen er kleine bloeduitstortingen in de ogen ontstaan. De hoestbuien zijn erg vermoeiend.

Derde stadium (vier weken tot zes maanden na de besmetting)
In het laatste stadium herstelt uw kind van kinkhoest. Dit herstel kan soms maanden duren. In deze periode komen nog wel hoestbuien voor, maar de hoeveelheid en hevigheid nemen langzaam af. Kinkhoest wordt hierdoor ook wel ‘100-dagenhoest’ genoemd.

Hoe kunnen we kinkhoest aantonen?

Kinkhoest kan op twee manieren worden aangetoond. Via bloedonderzoek of door onderzoek van het slijm uit de neus- of keelholte.

Hoe kunnen we kinkhoest behandelen?

Als de ziekte in de eerste fase wordt herkend, kunnen antibiotica nog effect hebben. Meestal wordt de diagnose pas in een later stadium gesteld. Dit komt doordat de symptomen in het begin veel lijken op een verkoudheid. Antibiotica worden dan meestal toegediend om verdere verspreiding van de ziekte tegen te gaan. Uit voorzorg kunnen ook anderen worden behandeld met wie uw kind in contact is geweest. Het gaat dan om baby’s (bijvoorbeeld een broertje of zusje) die in de risicogroep behoren.

Wanneer nemen we uw kind op in het ziekenhuis?

Een opname in het ziekenhuis kan noodzakelijk zijn voor baby’s en zeer jonge kinderen die nog alle inentingen uit het Rijksvaccinatieprogramma hebben gehad. De opname is dan bedoeld om mogelijke complicaties te behandelen. Denk hierbij aan een long- of oorontsteking. Een andere complicatie is vermoeidheid. Dit komt door de vele hoestbuien. De ademhaling vermindert en hierdoor kan zuurstoftekort voorkomen. De hoestbuien kosten erg veel energie en daarom kan uw kind uitgeput raken. Door de vermoeidheid kan het gebeuren dat uw kind niet alle voeding meer zelf kan eten en drinken. Uw kind krijgt dan een neusmaagsonde. Door dit buisje kunnen we voeding geven.

Wanneer mag uw kind naar huis?

Uw kind mag naar huis als er geen hoestbuien meer zijn. Ook is het belangrijk dat uw kind geen extra zuurstof meer nodig heeft en zelf kan eten en drinken. Volledig herstel kan nog wel een aantal maanden duren.

Waar moet u rekening mee houden als u weer thuis bent?

Als uw kind kinkhoest heeft en naar huis mag, of niet opgenomen hoeft te worden in het ziekenhuis, zijn er aan aantal dingen die u thuis in de gaten kunt houden. Zo helpt u om de kinkhoest zo gunstig mogelijk te laten verlopen.

• Houdt u altijd aan de dosering van de medicijnen zoals de arts dat heeft voorgeschreven;
• Zorg ervoor dat u de omgeving van uw kind vrijhoudt van prikkels die hoestbuien kunnen oproepen. Dit betekent geen luchtverfrissers, geen sigaretten en rook en geen open vuur;
• Als uw kind door het hoesten minder eet of gaat braken, kunt u meerdere keren per dag kleine hoeveelheden eten geven. Dit is beter dan drie keer per dag een grote maaltijd;
• Zorg ervoor dat uw kind voldoende drinkt. Wees alert op verschijnselen van uitdroging als uw kind veel braakt of weinig drinkt. Verschijnselen van uitdroging zijn: minder plassen, droge lippen, een droge rimpelige huid en sufheid

Kan uw kind naar school?

Het is niet nodig om uw kind van school te gouden. De besmettelijke fase is vaak al voorbij wanneer de diagnose wordt gesteld. In overleg met de GGD stelt u de ouders van vriendjes en vriendinnetjes van uw kind op de hoogte. Het gaat dan om kinderen waarmee uw kind in contact is geweest. Hierdoor geeft u deze ouders de mogelijkheid om kinderen in de risicogroep extra in de gaten te houden of preventief te laten behandelen. Contact met een kind dat kinkhoest heeft, leidt niet in alle gevallen tot een besmetting.