Risico’s en complicaties

Welke risico’s en complicaties kunnen voorkomen? 

Elke ingreep brengt de kans op complicaties met zich mee. Zo zijn er ook bij het aanleggen van een stoma de normale risico's op complicaties van een operatie, zoals trombose, longontsteking, nabloeding en wondontsteking.
Daarnaast kunnen onderstaande complicaties voorkomen. Heeft u vragen over een van deze complicaties, neem dan contact op met uw behandeld arts of de stomaverpleegkundige.  

• Het darmdeel dat door de buikwand heen gevoerd is, kan problemen met bloeddoorstroming krijgen. De kleur van de stoma verandert dan in donker/zwart. Als er stuwing optreedt, ziet de stoma er bleek en gezwollen uit. Dit is meestal na een paar dagen over. Heel soms, als de bloeddoorstroming erg slecht wordt, moet de stoma opnieuw worden aangelegd.
• Het slijmvlies van de darm is heel goed doorbloed en kwetsbaar. Het slijmvlies kan daarom vrij makkelijk gaan bloeden. Meestal stopt dit vanzelf. U kunt eventueel een koud nat gaasje op de stoma leggen. Als het blijft bloeden, bel dan de stomaverpleegkundige.
• Het verwijderen van het laatste deel van de dikke darm (endeldarm) kan gevolgen hebben voor uw seksuele leven. Door de operatie kunnen er zenuwen en bloedvaten beschadigd zijn, wat bij mannen kan leiden tot erectiestoornissen. Bij vrouwen kan dit tot gevolg hebben dat de vagina minder vochtig wordt. Ook het feit dat er een stomazakje op uw buik zit kan een belemmering zijn in uw seksuele beleving.
• Door de opening in de buikwand kan er een verdikking naast de stoma ontstaan. Dat kan een buikwandbreuk zijn. Het kan zijn dat de stomaverpleegkundige u adviseert een steunbandage of steunbroek te gaan dragen om ervoor te zorgen dat de breuk niet groter wordt. Als u hier veel last van heeft en als het mogelijk is, kan dat operatief hersteld worden. Soms moet de stoma worden verplaatst.
• Soms treedt er op langere termijn een vernauwing op van de stoma. Soms helpt oprekken van de stoma, maar een nieuwe operatie kan ook nodig zijn.
• Op de lange termijn kan de stoma groter worden en gaan hangen. Als dit klachten of verzorgingsproblemen geeft, kan een steunband helpen. Als het nodig is kan het met een operatie verholpen worden.
• Als uw gewicht sterk zou toenemen, kan het zijn dat de stoma lager op de huid komt te liggen. U kunt dan problemen krijgen met de verzorging, waardoor u huidirritatie of lekkages kunt krijgen. Overleg dan met de stomaverpleegkundige of u andere materialen moet gaan gebruiken.
• Verstopping: als uw ileostoma niet meer werkt door een vernauwing of onverteerde voedselresten, kunt u deze klachten krijgen:
  • buikpijn
  • krampen
  • een opgezwollen buik
  • misselijkheid en/of braken
  • minimaal waterige of helemaal geen stomaproductie

In de meeste gevallen gaat een verstopping door (onverteerd) voedsel vanzelf over. Het kan helpen als u heldere dranken drinkt en de buik masseert terwijl u zich ontspant. Blijft u last houden van buikkrampen, buikpijn, een opgezwollen buik en/of misselijkheid, neem dan contact op met uw huisarts of de polikliniek Chirurgie.

• Dieetadviezen leest u op onze pagina 'Dieetadviezen voor mensen met een ileostoma'.
• Een high output stoma. Hierna vindt u uitgebreide informatie over deze complicatie.

Een high output stoma 

Wat is een high output stoma?  

‘High output’ is Engels voor hoge productie. Een high output stoma produceert te veel ontlasting. U kunt meten hoeveel milliliter ontlasting de stoma op een dag produceert. Verderop leest u hoe u dit doet.
Als de stoma 1 dag meer dan 2000ml, 2 dagen meer dan 1500ml, of langere tijd meer dan 1000ml per dag produceert, is de productie te hoog. Ook als u het stomazakje meer dan zeven keer per dag moet legen bij 1/3 vulling is de productie te hoog. Als dit één keer voorkomt, is dit niet echt een probleem. Maar gebeurt dit meerdere dagen na elkaar of is er direct een productie van meer dan 2000ml per dag, dan heeft u een high output stoma. U heeft de grootste kans op een high output ileostoma in de eerste periode na de operatie.

Wat zijn de risico’s van een high output stoma? 

• Een high output stoma geeft een verhoogd risico op:
  • uitdrogen
  • een tekort aan belangrijke zouten
  • ondervoeding
  • sommige medicijnen kunnen onvoldoende worden opgenomen, waardoor de werking minder is

Wat moet u doen als u een high output stoma heeft? 

• Meet uw stomaproductie. Hierna leest u hoe u dit kunt doen.
• Schrijf op hoe vaak u het stomazakje per dag leegt en wat de productie is. Dat kunt u doen in het schema hieronder. Op basis van de stomaproductie per dag krijgt u een persoonlijk behandeladvies.
• Neem contact op met de arts of stomaverpleegkundige.
• Goede adviezen over voeding, vocht en medicijngebruik kunnen helpen. Hiervoor verwijzen we u naar de behandeld arts en/of diëtiste. Neemt de stomaproductie niet af? Neem dan contact op met de behandeld arts.

Hoe meet u uw stomaproductie?  

U kunt de stomaproductie berekenen door het aantal keren dat u het zakje leegt te vermenigvuldigen met 150 ml. Dit is de gemiddelde hoeveelheid als u het zakje leegt bij 1/3 vulling.
Bijvoorbeeld: leegt u het zakje vijf keer: 5x150=750 ml.
U kunt ook uw stomazakje legen in een maatbeker, dan ziet u precies hoeveel erin zat.
Een normale stomaproductie is tussen de 500 en 750ml per dag (24 uur).
In de beginperiode na het aanleggen van de stoma kan de hoeveelheid hoger zijn.

Wat moet u doen als uw stomaproductie toeneemt? 
Het is belangrijk om gewoon te blijven drinken zoals u gewend was, en op te schrijven hoeveel u drinkt. Ga bij een toenemende stomaproductie niet steeds meer drinken om te voorkomen dat u uitdroogt. Dat kan een omgekeerd effect hebben! Zorg ervoor dat u niet meer dan 2500 ml (2,5 liter) vocht per dag binnen krijgt. Als de stomaproductie langere tijd meer dan 1 liter is, is het verstandig tijdelijk minder te gaan drinken. Drink dan maximaal 1,5 liter per dag en kies daarbij vooral isotone dranken. Isotone dranken worden snel opgenomen vanuit de darm in het bloed. De ontlasting wordt dan minder en het vochtverlies neemt af. Voorbeelden van een isotone dranken zijn AA Drink isotone en Aquarius.
Hierover leest u meer op onze pagina 'Voedingsrichtlijnen bij een high output ileostoma'. Als de stomaproductie weer normaal is dan kunt u weer uw gebruikelijke drinkpatroon aanhouden. 

U kunt eenvoudig controleren of u genoeg vocht binnenkrijgt. Kijk naar de kleur van uw plas: uw vochtbalans is goed als uw plas lichtgeel is.

Zoutverlies 
Elke keer als u de stoma leegt (bij 1/3 vulling) verliest u één gram zout. Een tekort aan zout geeft klachten en het is belangrijk om het zout aan te vullen. Daarom moet u extra zout gebruiken.
Hierover leest u meer op onze pagina ‘Dieetadviezen bij mensen met een ileostoma’.

Noteer per dag het aantal keren dat u de stoma leegt en schrijf op hoe hoog de productie van de stoma is in ml. Maak daarvoor een schema zoals hieronder.
U kunt het schema vanaf de website ook kopiëren naar Word of openen in een nieuw tabblad en het dan afdrukken.